<h1><strong><a href="http://petronir.com/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82/">ابزار دقیق</a> چیست ؟</strong></h1>
<p>
قطعا واژه ابزار دقیق به گوشتان خورده است اما واقعا منظورمان از ابزار دقیق چیست؟
</p>
<br />
<p>
در نگاه اول میتوان گفت که ابزار دقیق یعنی ابزار+دقیق (ابزار به علاوه دقیق)، یعنی ابزار هایی که دقیق کار میکنند
خب با فرض قبول کردن این تعریف، منظور از دقیق کار کردن چیست؟
</p>
<br /><p>
اگر با این حرفه آشنایی قبلی داشته باشید، احتمالا جواب این سوال را خودتان دادهاید منظورمان از دقیق بودن، همان اندازه گیری دقیق و با کمترین خطا است.
بنابراین ابزار دقیق، هنر و علم استفاده از تجهیزاتی است که به خوبی و با کمترین خطا، کمیت های مورد نظر در کارخانه یا سایت را اندازه گیری کنند.
این کمیت های مورد اندازه گیری، ممکن است سطح یک مخزن یا فلوی عبوری از یک پایپ، یا دمای یک کوره و یا فشار مربوط به یک مخزن یا پایپ باشد.
</p><br /> <img class="alignnone wp-image-1791 size-full" src="http://petronir.com/wp-content/uploads/2019/12/Deltabar_PMD75_AP_1.jpg" alt="" width="771" height="434"><h2><strong>تاریخچه علم ابزاردقیق</strong></h2>
<p>
در ایران رشته ابزار دقیق تا قبل از سال ۱۳۸۵ شمسی، عموما زیر مجموعه ای از رشته برق در نظر گرفته میشد و مهندس الکتریکال، وظایف مهندس ابزار دقیق را نیز انجام میداد.اما پس از آن، به علت گسترش ابزار دقیق و در ارتباط بودن صنایع با مجموعه زیادی از تجهیزات و سنسور ها، تصمیم بر آن شد که این رشته را به عنوان شاخهای مجزا در صنعت در نظر بگیرند.مهندسین این حوزه را، تحت عنوان مهندس ابزاردقیق و کنترل میشناسند.مراحل اجرای یک پروژه ابزار دقیق به طور خلاصه به صورت زیر است
</p>
<h3><strong>طراحی</strong></h3>
اولین مرحله، فهمیدن و درک کردن فرآیندی است که قصد کنترل آن را داریم.طراحی یک فرآیند، امری کاملا تخصصی و متناسب با صنعت موردنظر و هدف مربوطه است.
در ابتدای کار یک مهندس فرآیند یا شیمی و یک مهندس ایمنی ، فرآیندی که بایستی در سیستم انجام شود را مورد تحلیل قرار میدهند؛
سپس متناسب با اطلاعات اولیه و پروسهای که به ما داده میشود،
واحد ابزار دقیق و کنترل شروع به طراحی سیستم کنترل و شناسایی تجهیزات ابزار دقیق مورد نیاز مینماید.
بدین منظور نقشه هایی نظیر نقشه P&ID به شما تحویل داده میشود.
<h4><img class="alignnone wp-image-1677 size-full" src="http://petronir.com/wp-content/uploads/2019/11/ابزار-دقیق.jpg" alt="" width="800" height="534"></h4>
<h3><a href="http://petronir.com/%d9%88%d8%a7%d8%ad%d8%af-%d8%aa%d8%a3%d9%85%db%8c%d9%86/"><span style="font-size: 115%;"><strong>تامین تجهیزات</strong></span></a></h3>
دومین مرحله، انتخاب تجهیزات مناسب است که این کار تخصص و وظیفه کلیدی شما بوده و
با بدست آوردن مهارت در حوزه ابزار دقیق به این کار مسلط خواهید شد.در ادامه (گام ۳) در مورد بهترین تولیدکنندگان و شرکتهای تامین کننده تجهیزات ابزار دقیق گفت و گو خواهیم کرد.
انتخاب و خریداری تجهیز مناسب (از نظر کیفیت و قیمت) نقش بسزایی در ادامه حیات پروژه تا سالهای سال را دارد.
<h3><a href="http://petronir.com/واحد-پروژه/"><span style="font-size: 115%;"><strong>نصب تجهیزات</strong></span></a></h3>
پس از تامین و خریداری تجهیزات، فرآیند نصب و اتصال تجهیزات شروع خواهد شد.بنابراین شما بایستی با نصب و اتصالات تمامی تجهیزات بر روی خط و مخازن آشنا باشید
همچنین مدارکی نیز تحت عنوان مدارک hook-up (هوک آپ) توسط شما تهیه شده و در اختیار مسئولین و کارفرمایان قرار میگیرد.
که در این مدرک، اطلاعات مناسب و جامعی در مورد نصب و اتصالات ذکر میشود.
<h3><span style="font-size: 115%;"><strong>راه اندازی و بهره برداری</strong></span></h3>
آخرین مرحله، راه اندازی و بهره برداری پروسه است.
بدون شک، پر استرسترین مرحله، این مرحله است.
بایستی در هنگام راه اندازی پروسه، ایمنی های لازم را حتما در نظر بگیرید و
به این نکته توجه کنید که اولین مسئله در طراحی و نصب، <strong>ایمنی</strong> است.
<h3><strong><span style="font-size: 115%;">استانداردهای ابزار دقیق</span></strong></h3>
در شروع هر کاری، بایستی با قوانین و اصول حاکم بر آن کار (شغل) آشنا شویم در ابزار دقیق نیز یکسری اصول و قواعد داریم که به آنها استانداردهای ابزار دقیق میگوییم.این استانداردها، مبنا و مرجع ابزار دقیق برای سازمانهای مربوطه برای انجام تمامی کارها در این حوزه هستند.به کلیهی <strong>بایدها و نبایدهای</strong> موجود برای طراحی، ساخت و نصب هر تجهیز، <strong>استانداردها</strong> میگوییم.استانداردهای ابزاردقیق، ممکن است بین المللی و یا داخلی باشند. <img class="wp-image-1671 size-large aligncenter" src="http://petronir.com/wp-content/uploads/2019/11/4-750x201.jpg" alt="" width="750" height="201">مهمترین استانداردی که ما به آن مراجعه خواهیم کرد، استاندارد ایرانی IPS است.
IPS، از مهمترین <strong>استانداردهای نفت و گاز</strong> میباشد و از آن علاوه بر نفت و گاز در صنایع دیگر نیز استفاده میشود.
این استاندارد به طور کلی به سه بخش متریال (<strong>M</strong>)، ساختار (<strong>C</strong>) و الکتریکال (<strong>E</strong>) تقسیم بندی میشود. در موارد متعددی به این استاندارد رجوع خواهیم کرد و از آن برای اندازه گیری پارامترهای مختلف، بهره میبریم.استانداردهای بین المللی API و ISA نیز، از پرکاربردترین استانداردهای ابزار دقیقی هستند.یک مهندس ابزاردقیق، بایستی به خوبی با این استانداردها آشنا باشد و به قول <strong>برخی از اساتید اهل فن</strong>، این استانداردها را بایستی از حفظ باشیم در فایل زیر، استاندارد مربوط به <strong>ساختار و طراحی ادوات ابزار دقیق فشار</strong> را به عنوان نمونه مشاهده میکنید:<strong>IPS-C-IN-110</strong>
<h3></h3>
<h3><span style="font-size: 115%;"><strong>استاندارد نصب تجهیزات</strong></span></h3>
همان طور که مشاهده کردید (اگر فایل بالا را دانلود نموده باشید و حداقل به صورت مختصر مرور کرده باشید)
<strong>استاندارد نصب تجهیزات</strong><strong> </strong>نیز در متن مربوط به استانداردها جای داده شده است.
و این بدان معناست که اگر به دنبال استاندارد نصب یک تجهیز بودید،
متن اصلی مربوط به استاندارد آن نوع تجهیز را مطالعه کنید؛ یکی از بندهای آن مربوط به نصب تجهیز است.
<h2></h2>
<h3><a href="http://petronir.com/%d9%88%d8%a7%d8%ad%d8%af-%d8%a7%d8%a8%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%af%d9%82%db%8c%d9%82/"><strong><span style="font-size: 115%;">تجهیزات ابزار دقیق</span></strong></a></h3>
از ابتدایی ترین تجهیزات ابزار دقیق، میتوان به فلومتر، سطح سنج، دماسنج و فشار سنج اشاره کرد.در تعریف ابزار دقیق (گام ۱)، گفتیم که هدفمان از ابزار دقیق، اندازه گیری کمیتهای <strong>فلو (فلومتر</strong><strong>)</strong> ، <strong>سطح (سطح سنج</strong><strong>)</strong> ، <strong>دما (دماسنج</strong><strong>)</strong> و <strong>فشار (فشار سنج</strong><strong>)</strong> با کمترین خطای ممکن استاولین تجهیزاتی که شما به عنوان مهندس ابزار دقیق بایستی به خوبی با آنها آشنا باشید، همین تجهیزات است.بایستی با ویژگیهای آنها آشنا باشید و بتوانید متناسب با پروسهای که دارید، بهترین تجهیز را انتخاب کنید.تجهیزات دیگری که بایستی به خوبی با آنها آشنا باشید، شیرآلات صنعتی است.جعبه تقسیم، کابل، گلند از دیگر تجهیزاتی هستند که زیاد با آنها سر و کله خواهید زد و بایستی با انواع آنها آشنا بشوید.
<h3><span style="font-size: 115%;"><strong>صنایع مرتبط با ابزار دقیق</strong></span></h3>
وقتی صحبت از یک محیط صنعتی و انجام یک پروژه صنعتی میشود، تصورِ اینکه آن پروژه بدون تجهیزات ابزار دقیق و یک مهندس ابزاردقیق به انجام برسد، چیزی نزدیک به محال است.در واقع در صنایع مختلف، از ابزار دقیق به عنوان راه حلی برای پیشبرد بهتر فرآیند و رسیدن به بهترین نتیجه استفاده میشود.
<h3><a href="http://petronir.com/%da%a9%d9%86%d8%aa%d8%b1%d9%84-%d9%88-%d8%a7%d8%a8%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d8%af%d9%82%db%8c%d9%82/"><strong>ابزار دقیق در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی</strong></a></h3>
در صنایع زیادی از جمله صنایع آب، نفت، گاز و پتروشیمی از سیالات متنوعی استفاده میشود و این سیالات از طریق خطوط و لوله های پروسسی از محلی به محلی دیگر انتقال داده میشوند.
همچنین از مخازن بزرگ و کوچک برای ذخیره سازی استفاده میگردد.در این صنایع بالطبع نیاز است که میزان سیال عبوری و حتی میزان سیال ذخیره سازی شده، با استفاده از یکسری تجهیزات (که همان تجهیزات ابزار دقیق) میباشد، اندازه گیری شود.
برای نمونه، فرض کنید که در یک پالایشگاه نفت، یک لوله حاوی بنزین داریم که در حال خارج شدن از پالایشگاه است و قصد فروش بنزین خروجی را به یک شرکت خارجی داریم، همان طور که ملاحظه میکنید، سیال خروجی ما بنزین است خب، سر و کار شما با پول و دخل و خرج میباشد (در حدود میلیونها یورو)، کافی است که سنسوری که اندازه گیری بنزین خروجی را انجام میدهد (که به آن فلومتر میگوییم)، به میزان اندکی خطا داشته باشد.
این خطای کوچک میتواند سرمایه شما را هدر بدهد و مقدار زیادی از بنزین خود را به صورت رایگان بفروش برسانیدپیشتر در مرجع ابزار دقیق ، ادوات و تجهیزات اندازه گیری در مهندسی ابزار دقیق را به صورت اجمالی معرفی کردیم؛
بسیاری از این تجهزات در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به کار میرود.
مثلا برای اندازه گیری بنزین خروجی، از فلومتر استفاده خواهیم کرد.
همچنین برای اندازه گیری سطح مخازن ذخیره سازی از سطح سنج ها استفاده خواهیم کرد.
بنابراین در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی از فلومتر و لول متر های متعددی بهره خواهیم برد؛
همچنین به تعدادی فشارسنج و دماسنج نیز نیاز داریم.
<h3><a href="http://petronir.com/%d9%88%d8%a7%d8%ad%d8%af-%d8%a7%d8%a8%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%af%d9%82%db%8c%d9%82/"><strong>ابزار دقیق در صنایع سیمان و معدن</strong></a></h3>
از ابزاردقیق در صنایع سیمان و معدن در موارد زیر استفاده میشود:
<ul><li>اندازه گیری سطح سیلوهای سیمان و سنگهای معدنی بوسیله ترانسمیترهای سطح
• اندازه گیری سطح دیگ های بخار با استفاده از سطح سنج ها
• اندازه گیری فشار روی کورهها و دیگهای بخار
• کنترل دبی بخار خروجی از دیگهای بخار به صورت دقیق از طریق فلومترهای مناسب
• اندازه گیری میزان سوخت مصرفی با فلومتر
• اندازه گیری دمای کوره با سنسور دما</li>
</ul>